یکی ازبخش های مهم تعمیر گیربکس اتوماتیک تورربین است. توربین گیربکس یا مبدل گشتاور رابط بین موتور و گیربکس است که وضیفه انتقال نیروازموتوربه گیربکس رادارد. این عمل در گیربکس اتوماتیک از طریق ابزاری به نام Tourqe convertor یا توربین گیربکس اتوماتیک انجام می شود.کار اصلی توربین گیربکس اتوماتیک پمپاژ روغن ،انتقال نیرو از موتور به گیربکس وشتاب دهی به گیربکس می باشد.
نحوه کارکردتوربین گیربکس اتوماتیک
توربین گیربکس اتوماتیک قطعه ای می باشد که بین موتور و گیربکس قرار دارد. توربین وظیفه انتقال قدرت ازموتوربه گیربکس را انجام میدهد و باعث می شود که پمپ گیربکس چرخش و مکش داشته باشد و باعث رسیدن روغن به تمام قطعات بشود. داخل توربین صفحاتی وجود دارد که باعث شتاب دهی گیربکس می شوند .درواقع توربین راموتورمی چرخاند وخود توربین باعث به وجودامدن چرخش قطعات گیربکس ودرنتیجه شروع به راه رفتن ماشین می شود.
اگربخواهیم تخصصی درمورداین قطعه ونحوه کارکردان صحبت کنیم بایدگفت که بخشی از وظایف کلاچ به عهده توربین گیربکس میباشد. این قطعه این امکان را برای راننده فراهم میکند تا زمانی که ماشین در حال حرکت و یا در حالت دنده است بدون افت ناگهانی دور موتور، توقف کند. وظیفه اصلی توربین گیربکس اتومات، پمپاژ روغن انتقال نیرو از موتور به گیربکس و شتابدهی به گیربکس ماشین میباشد.
مبدل گشتاور ظاهری بسیار شبیه به سفینه فضایی دارد و قطری بین 25 تا 37 سانتی متری دارد. برای درک بهتر کارایی این قطعه، آن را مانند کار کردن دو پنکه ایی در نظر گرفته اند. که در مقابل هم یکی خاموش و یکی روشن قرار گرفته اند. با دمیدن هوا توسط پنکه روشن به داخل پنکه خاموش باعث به حرکت در آمدن پرههای پنکه خاموش میشود. توربین گیربکس هم چین عملی را انجام میدهد با این تفاوت که به جای هوا از روغن استفاده میکند.
ببنابراین، توربین گیربکس با دریافت نیرو از موتور چرخش را در پمپ گیربکس ایجاد میکند. در ادامه این اقدام مکش در پمپ گیربکس ایجاد میشود که باعث میشود روغن به قطعات برسد.درنتیجه باعث به حرکت دراوردن خودرومی شود.حال که به اهمیت این قطعه پی بردیم میخواهیم درموردقطعات داخل توربین یاتورک ونترصحبت کنیم.قطعات تشکیل
شده داخل توربین عبارت انداز توربین استاتور پروانه و…
از حدود 40 سال پیش به منظور کاهش مصرف سوخت یک کلاچ قفل کننده (luck up clutch) به سیستم مبدل های گشتاور اضافه شد که در سرعت های بالاتر از50 توربین و پمپ را به هم قفل می کند. این کلاچ توسط کامپیوتر کنترل می شود و اصولا در دنده های ۳ به بالا فعال می گردد.
برای اینکه بفهمیم توربین خودرومان سالم هست یانه تست های زیادی وجود دارد اما یکی ازتست های کاربردی وعمده که بیشتر تعمیرکاران انجام میدهند را تست استال می گویند.
تست استال
خودرو رو روشن می کنیم تا به دمای عادی برسد. سپس ترمز دستی خودرو را می کشید پای چپ را روی پدال ترمز کامل قرار می دهیم و دسته دنده را در وضعیت D قرار می دهیم و پدال گاز را تا انتها فشار می دهیم.در این حالت باید دور موتور بین 2000تا1800 باشد . در صورت بالا رفتن دور موتور بالاتر از 2000 احتمال خرابی مبدل گشتاوریا گیربکس هست.
♦️نکته: این ازمایش نباید چند ثانیه بیشتر باشد چون باعث بالا رفتن دما در گیربکس می گردد. این ازمایش فقط ازمایش سلامت سنجی هست.
و همین ازمایش رو باید در وضعبت دنده عقبR تست کنیم در این حالت نباشد بیشتر از 2000تا برود در صورت بالا رفتن دور موتور بالاتر از 2000 احتمال خرابی مبدل گشتاور و گیربکس هست.
♦️چنانچه در دو حالت دنده جلو و عقب دور موتور بالاتر از 2000 دور بر دقیقه شود میتوان نتیجه گرفت که تورک کانورتر معیوب می باشد. ولی اگر فقط در یکی از حالتها این اتفاق بیفتد عیب میتواند از سایر قطعات داخلی گیربکس اتوماتیک هم باشد.
نشانه های خرابی توربین یا تورک ونتر
لغزش و از دنده خارج شدن
یکی از نشانه های خرابی از دنده خارج شدن و یا تعویض دنده با تاخیر و یا خرابی بلبرینگ است.
در همین راستا ، روغن نا کافی یا بیش از حد در گیربکس می تواند باعث اختلال در عملکرد دنده ها به صورت غیره منتظره شود. یکی از مواردی که لغزش ایجاد میکند کاهش شتاب خودرو و کاهش مصرف سوخت است.
لرزش
وقتی در جاده ای هموار حرکت می کنید ، خودرو شما می لرزد ، گویی روی سطحی سنگی قرار گرفته اید این نشانه ممکن است در کلاچ قفل شده در مبدل گشتاور به وجود آمده باشد.
روغن ریزی پشت پمپ
از دیگر نشانههای خرابی توربین گیربکس که میتواند باعث سوختن گیربکس شود روغن ریزی پشت پمپ است که نتیجه آن نرسیدن روغن به گیربکس، صفحات، باند و پیستونهای داخل گیربکس است.
کند شدن حرکت اولیه خودرو
وجود ضعف و کندی در زمان حرکت اولیه و استارت میتواند از نشانههای خرابی توربین گیربکس باشد.
شنیده شدن صدای غیر معمول
زمانی که توربین خراب میشود انواع مختلفی از صداها ایجاد میشود. زمانی که خودرو در حالت دنده قرار میگیرد صداهایی شبیه به تق تق به گوشتان میرسد. البتّه وجود صداهای غیر معمول میتواند از خرابی دیگر قطعات یدکی نشأت داشته باشد. به همین دلیل تشخیص این نشانه مقداری سخت میباشد.
چگونه ازخرابی توربین گیربکس پیشگیری کنیم
جلوگیری از آسیب ایمنترین راه ممکن برای حفظ و نگهداری خودرو میباشد. از این رو برای اینکه از خرابی توربین گیربکس پیشگیری کنید بهتر است بدانید که باید :
همیشه از روغن گیربکس مناسب و خوب استفاده کنید و همیشه مخزن روغن را بررسی کنید تا سطح آن کاهش پیدا نکرده باشد.
با مشاهده هرگونه از علائم خرابی توربین گیربکس اتومات که در بخش بالا به آنها اشاره شد سریعاً به یک مرکز مکانیک حرفهای مراجعه کنید.
سرویس منظم خودرو را فراموش نکنید و یک روال و برنامه منظم برای این کار بچینید.
بدون دیدگاه